Sản xuất mỹ phẩm từ rỉ đường và dầu đậu nành lên men

Nhóm các nhà khoa học Việt Nam đã nghiên cứu lên men chủng Candida bombicola từ rỉ đường và dầu đậu nành để thu nhận chất hoạt động bề mặt Sophorolipid ứng dụng sản xuất mỹ phẩm.

Lên men chủng Candida bombicola từ rỉ đường và dầu đậu nành để thu nhận chất hoạt động bề mặt Sophorolipid (SL)

Các chất hoạt động bề mặt được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như sản xuất chất tẩy rửa, giấy, sơn, thực phẩm, mỹ phẩm, dược phẩm, nông nghiệp, dệt may, kiến trúc, xây dựng,... Hầu hết các chất này đều được sản xuất bằng con đường tổng hợp hóa học từ các nguồn tài nguyên hóa thạch như dầu mỏ hoặc các hợp chất hóa học.

Các chất này có khả năng phân hủy sinh học kém, mất nhiều thời gian nên gây ô nhiễm môi trường. Ngoài ra, việc sản xuất các chất hoạt động bề mặt từ dầu mỏ là một trong những nguyên nhân làm cạn kiệt nguồn tài nguyên không thể tái sinh này. Chính vì thế, các chất hoạt động bề mặt có nguồn gốc sinh học đang ngày càng được quan tâm bởi những đặc tính ưu việt so với các chất có nguồn gốc hóa học như khả năng phân hủy sinh học tốt hơn, độc tính thấp, thân thiện với môi trường.

Mới đây, nhóm nghiên cứu thuộc trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQG-HCM đã thực hiện đề tài nghiên cứu lên men chủng Candida bombicola từ rỉ đường và dầu đậu nành để thu nhận chất hoạt động bề mặt Sophorolipid (SL) ứng dụng sản xuất mỹ phẩm. Đề tài đã được Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM nghiệm thu.

Theo TS Nguyễn Thị Bạch Huệ, chủ nhiệm đề tài, SL là chất hoạt động bề mặt sinh học thuộc nhóm glycolipid, có khả năng phân giải sinh học cao, độc tính thấp, được sản xuất bởi loài nấm men an toàn Candida bombicola. SL có ứng dụng rất đa dạng, một trong những đặc tính quan trọng là kháng khuẩn, kháng ung thư, kháng oxi hóa. SL được xem là một chất hoạt động bề mặt thân thiện với môi trường, không gây độc hại, có tiềm năng ứng dụng cao cho nhiều lĩnh vực như mỹ phẩm, dược phẩm, thực phẩm, chất tẩy rửa và các ứng dụng thương mại khác liên quan đến chất hoạt động bề mặt.

Tuy nhiên, để có thể áp dụng ở quy mô công nghiệp và thương mại hóa thì SL thì phụ thuộc rất nhiều vào sự phát triển của quá trình sản xuất và sử dụng các nguồn nguyên liệu có chi phí thấp.

Trong đó, việc sản xuất SL bằng quá trình lên men C. bombicola từ nguồn cơ chất là mật rỉ đường và dầu đậu nành được xem là lựa chọn có nhiều ưu thế bởi tính an toàn, hiệu suất cao và giảm giá thành sản xuất. Mật rỉ đường là một nguồn phụ phẩm của ngành công nghiệp mía đường đang có sẵn ở Việt Nam (khoảng 650 ngàn tấn/năm) nhưng chưa được tận dụng một cách triệt để. Ngoài ra, dầu đậu nành cũng là nguồn nguyên liệu dồi dào của Việt Nam, sử dụng dầu đậu nành để lên men C. bombicola sản xuất SL đã được nghiên cứu là có hiệu quả tốt.

Với đề tài nêu trên, nhóm tác giả đã xây dựng thành công 2 quy trình sản xuất SL từ lên men C. bombicola ở quy mô bioreactor (quy trình lên men mẻ 54,4g SL/lít và quy trình lên men mẻ bổ sung cơ chất 89,2g SL/lít), quy trình tách chiết SL cho hiệu suất cao và chế tạo thử nghiệm sản phẩm dưỡng da (dạng kem và serum).

Thử nghiệm chế tạo serum từ SL bước đầu cho thấy, serum được phối trộn các thành phần theo tỉ lệ hợp lí với hàm lượng SL 0,8% đạt độ ổn định về các đặc điểm hình dạng, màu sắc, mùi hương, pH, độ đồng nhất. Ở dạng kem dưỡng da, nồng độ SL 2% và α-arbutin 0,8% phù hợp để tạo ra mẫu kem dưỡng có độ bền cao, độ đồng nhất sản phẩm ổn định và khả năng ức chế enzyme tyrosinase cao.

Theo nhóm nghiên cứu, với các kết quả này có thể mở rộng nghiên cứu để áp dụng quy trình sản xuất SL ở quy mô công nghiệp tại Việt Nam cũng như triển khai các ứng dụng của SL trong lĩnh vực mỹ phẩm và chất tẩy rửa.

Thành công của đề tài này mở ra hướng tận dụng nguồn nguyên liệu giá rẻ vào việc sản xuất SL, giúp làm giảm giá thành của sản phẩm cũng như góp phần bảo vệ môi trường.

Theo Khampha.vn