Đoàn khảo sát xây dựng Luật Sở hữu trí tuệ (sửa đổi) làm việc tại Lạng Sơn

Sáng 22/8/2025, Đoàn khảo sát phục vụ xây dựng Luật Sở hữu trí tuệ (sửa đổi) do ông Nguyễn Văn Bảy, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ (SHTT), Bộ Khoa học Công nghệ (KH&CN) làm Trưởng đoàn đã làm việc với Sở KH&CN và các cơ quan chức năng của tỉnh Lạng Sơn.

Toàn cảnh buổi làm việc.

Tham gia đoàn có đại diện Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội khóa XV cùng các chuyên viên của Cục SHTT. Về phía tỉnh Lạng Sơn, có lãnh đạo Sở KH&CN; lãnh đạo và đại diện một số sở, ngành liên quan.

Ngày 13/8/2025, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 233/NQ-CP về việc bổ sung dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật SHTT vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025 của Quốc hội, đồng thời giao Bộ KH&CN chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan tổ chức xây dựng dự án Luật này.

Ông Nguyễn Quang Huy - Giám đốc Sở KH&CN tỉnh Lạng Sơn phát biểu tại buổi làm việc.

Thực hiện Nghị quyết của Chính phủ và chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ KH&CN, Cục SHTT tổ chức làm việc, khảo sát về tình hình triển khai thực hiện pháp luật về SHTT trên địa bàn của tỉnh Lạng Sơn nhằm thu thập thông tin và ý kiến về những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực thi Luật SHTT. Trên cơ sở tập hợp các vấn đề cấp bách, đặc biệt là những vướng mắc ở cấp độ luật, nhằm phục vụ công tác xây dựng dự án Luật SHTT (sửa đổi), dự kiến trình Quốc hội vào kỳ họp tháng 10/2025.

Tại buổi làm việc, đại diện Sở KH&CN Lạng Sơn đã báo cáo tình hình triển khai các quy định của Luật SHTT trên địa bàn. Trong giai đoạn 2020 - 2025, tỉnh đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ hoạt động SHTT; triển khai đăng ký bảo hộ cho 32 sản phẩm đặc sản, trong đó có 28 sản phẩm được cấp văn bằng bảo hộ chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu tập thể; 497 đơn đăng ký được công bố và 339 văn bằng bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp được Cục SHTT cấp; tổ chức gần 1.000 lớp tập huấn với khoảng 45.000 lượt người tham gia; các cơ quan chức năng, ngành liên quan phát hiện và xử lý trên 1.250 vụ vi phạm về quyền SHTT... Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức xã hội về Luật SHTT và bảo vệ quyền lợi chính đáng của tổ chức, cá nhân.

Đại diện các sở, ngành đã phản ánh một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai, thi hành Luật SHTT, cụ thể như: Quá trình điều tra, xử lý vi phạm gặp nhiều khó khăn do thiếu giám định viên và cơ chế giám định, trong khi chi phí giám định cao; vướng mắc trong quản lý, mở rộng nhãn hiệu tập thể sau khi triển khai chính quyền hai cấp; một số khái niệm trong Luật SHTT còn chưa rõ ràng, gây khó khăn trong quá trình thực thi; số lượng tờ khai liên quan thương mại điện tử rất lớn, mất nhiều thời gian kiểm tra... Đồng thời, đề xuất, kiến nghị một số nội dung như: Sửa đổi khoản 1, Điều 148 Luật SHTT theo hướng tiệm cận thông lệ quốc tế; tăng cường tập huấn cho chính các tác giả về quyền tác giả; tập huấn về chuyên môn, nghiệp vụ cho các cán bộ làm công tác quản lý Nhà nước và thực thi pháp luật về SHTT ở địa phương, đặc biệt là về cách phân biệt hàng giả, hàng xâm phạm quyền SHTT sở hữu trí tuệ; ứng dụng công nghệ AI để truy xuất nguồn gốc hàng hóa điện tử trên môi trường mạng...

Ông Nguyễn Văn Bảy, Phó Cục trưởng Cục SHTT, Trưởng đoàn khảo sát phát biểu tại buổi làm việc.

Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Văn Bảy, Trưởng đoàn khảo sát đã ghi nhận các ý kiến, thông tin thêm và làm rõ một số nội dung liên quan đến Luật SHTT mà đại diện các sở, ngành của tỉnh quan tâm. Ông đề nghị các ngành chủ động căn cứ vào khó khăn, vướng mắc thực tế, tiếp tục trao đổi cụ thể với Cục SHTT để tìm phương án giải quyết, tháo gỡ. Đồng thời, đề nghị các đại biểu tiếp tục đóng góp ý kiến cụ thể bằng văn bản, tập trung vào các nội dung của Luật SHTT. Đối với các ý kiến đã phát biểu tại buổi làm việc sẽ được đoàn khảo sát tổng hợp, báo cáo trình Quốc hội trong quá trình xây dựng Luật SHTT (sửa đổi).

Cùng ngày, Đoàn đã khảo sát thực tế việc thực hiện Luật SHTT tại Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị. Theo lực lượng hải quan, các hành vi vi phạm SHTT phổ biến là giả mạo nhãn hiệu, giả mạo xuất xứ trên hàng tiêu dùng như quần áo, giày dép, túi xách, đồng hồ, điện thoại, đồ điện tử… Chủ yếu liên quan đến hàng hoá quá cảnh có chủ sở hữu nước ngoài. Hàng hóa quá cảnh với chủng loại đa dạng, chủ yếu được vận chuyển bằng container. Đáng chú ý, trong thời gian gần đây, xuất hiện nhiều lô hàng liên quan đến thương mại điện tử xuyên biên giới, mỗi đơn hàng được khai báo thành một tờ khai hải quan riêng, số lượng nhỏ nhưng giá trị cao, gây khó khăn cho công tác kiểm soát. Khi phát hiện vi phạm, doanh nghiệp vi phạm thường từ chối trách nhiệm.

Các đại biểu đã kiến nghị sửa đổi, bổ sung Luật Hải quan và Nghị định 99/2013/NĐ-CP để quy định rõ thẩm quyền tạm dừng thủ tục hải quan đối với hàng quá cảnh có dấu hiệu xâm phạm SHTT; hình thức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả, tránh mâu thuẫn, hiểu nhầm khi thực thi. Các cơ quan chức năng và chủ thể quyền SHTT cần chủ động phối hợp với hải quan trong xác minh, giám định hàng hóa; tổ chức tập huấn, đào tạo kỹ năng nhận diện hàng giả, hàng xâm phạm SHTT cho cán bộ hải quan và cả doanh nghiệp làm thủ tục; Xây dựng cơ chế trao đổi thông tin nhanh, trực tuyến giữa hải quan và chủ sở hữu quyền để rút ngắn thời gian xử lý.

Ngoài ra, cần xem xét lại trách nhiệm pháp lý của doanh nghiệp dịch vụ vận chuyển trong trường hợp hàng quá cảnh vi phạm; nghiên cứu cơ chế phối hợp quốc tế để xử lý hàng quá cảnh vi phạm có chủ sở hữu ở nước ngoài.

Vnexpress