Tăng cường áp dụng khoa học kỹ thuật qua thực tế sản xuất để gia tăng giá trị cà chua Nova trong nhà màng tại Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk

Mô hình sản xuất cà chua trái cây Nova (giống của Mỹ) trong nhà màng được đưa vào triển khai tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk gần 5 năm. Từ một mô hình trình diễn cà chua trong nhà màng của Công ty TNHH Ban Mê Green Farm (nay là HTX nông nghiệp công nghệ cao Ban Mê Green Farm), đến nay đã phát triển nhân rộng khoảng 25 Farm (vườn) cà chua công nghệ cao.

Đại biểu tham dự Hội thảo mô hình cà chua trái cây Nova trong nhà màng tại thành phố Buôn Ma Thuột

Ước tính mỗi năm cung cấp ra thị trường gần 300 tấn sản phẩm cà chua tươi chất lượng cao. Qua theo dõi cho thấy mô hình này đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn nhiều so với các loại cây trồng khác tại địa phương. Điểm nổi bật đối với mô hình sản xuất cà chua Nova hiện nay là ngoài việc mở rộng diện tích, tăng sản lượng thì việc kế nối liên kết bao tiêu sản phẩm đầu ra theo chuỗi giá trị ngày càng chặt chẽ, bởi nhu cầu thị trường và quá trình tăng cường áp dụng khoa học kỹ thuật qua thực tế sản xuất để gia tăng giá trị sản phẩm.

Đến thăm Farm cà chua Nova tại tổ dân phố 14, Phường Khánh Xuân, thành phố Buôn Ma Thuột, mọi người đều trầm trồ tán thưởng trước vườn cà chua trĩu cành với những chùm quả vàng óng ánh khoe sắc. Sự khác biệt của vườn cà chua này so với những vụ cà chua trước kia, thay vì lượng quả bám ở thân từ dưới lên trên, lần này quả cà chua tập trung thành những chùm ở vị trí rất thấp ở phần gốc, các lứa tiếp theo sẽ cho thu hoạch dần lên trên, tạo khoảng cách từ ngọn cà chua lên mái vòm lớn nhất có thể.

Đại biểu tham quan mô hình cà chua trái cây Nova trong nhà màng tại thành phố Buôn Ma Thuột

Khi trao đổi phương thức kỹ thuật mới này với anh Trần Việt Tân, người đồng hành với nông dân trong chuyển giao kỹ thuật sản xuất cà chua công nghệ cao 5 năm qua tại thành phố Buôn Ma Thuột cho biết, qua thời gian triển khai mô hình sản xuất cà chua Nova tại địa phương, căn cứ vào yếu tố thời tiết và đặc điểm sinh học của loại cây cà chua thân mềm, anh Tân cùng người sản xuất dần rút ra kinh nghiệm để có kỹ thuật sản xuất hợp lý nhất. Việc để cây cà chua Nova ra quả tập trung phần gần gốc là dựa vào đặc điểm thân mềm mà uốn nắn, cùng với việc thường xuyên tỉa cành phần trên, để cây phân tán đều cho nhiều quả hơn. Quả tập trung dưới thấp, ngoài mục tiêu để người sản xuất dễ thu hoạch hơn, còn tận dụng khoảng không gian rộng hơn phía trên ngọn cà chua, cây dễ hấp thu ánh sáng để quang hợp, tổng hợp năng lượng để quả phát triển chất lượng hơn. Mặt khác, vào mùa khô, khi nhiệt độ tăng cao, nhưng với khoảng cách từ ngọn cà chua đến mái trên cùng càng xa thì sẽ hạn chế độ nóng cho cây nhờ những luồng gió đi vào phần lưới được thiết kế bên hông của farm. Mô hình hiện nay giảm hệ thống quạt gió trong Farm để giảm chi phí đầu vào, giảm giá thành sản phẩm, nhưng vẫn đảm bảo năng suất chất lượng sản phẩm nhờ vào điều kiện gió thoáng của Tây Nguyên.

Theo anh Trần Quốc Phong, chủ mô hình cà chua Nova cho biết, nếu như trước kia, mỗi vụ cà chua thời gian thu hoạch kéo dài từ 6 đến 8 tháng, thì hiện nay mô hình này rút ngắn thời gian thu hoạch để tăng số vụ sản xuất/năm (4 tháng thu hoạch/vụ). Như vậy sản lượng cà chua/năm cao hơn, mẫu mã sản phẩm đẹp hơn, dễ cạnh tranh trên thị trường hàng hóa, hiệu quả kinh tế cao hơn. Bởi vì kéo dài thời gian thu hoạch, những ngày cuối vụ cây yếu, chất lượng cà chua giảm dần, hiệu quả không cao.

Anh Trần Quốc Phong giới thiệu về phương thức kỹ thuật mới sản xuất cà chua Nova hiệu quả hơn

Ngoài một số biện pháp mới được cải tiến như trên, mô hình sản xuất cà chua Nova trong nhà màng vẫn tiếp tục áp dụng kỹ thuật như những Farm trước đây: cà chua được trồng trong giá thể chất lượng, kết hợp công nghệ tưới nhỏ giọt gắn với bộ điều khiển lưu lượng và cung cấp dinh dưỡng cho từng cây cà chua đảm bảo. Hạt giống được nhập khẩu từ nước ngoài, vừa chất lượng theo yêu cầu tiêu chuẩn vừa thích nghi tốt với điều kiện khí hậu tại địa phương, để sau khi ươm gieo đưa vào Farm, cùng chế độ tưới tiêu cùng nguồn nước đảm bảo, cho cây trồng phát triển tốt. Toàn bộ quá trình tưới tiêu trong Farm đều được thực hiện tự động. Bên cạnh đó thường xuyên vệ sinh Farm để hạn chế thấp nhất mầm móng sâu bệnh có thể phát sinh gây hại cho cà chua. Thường xuyên theo dõi kiểm tra quá trình vận hành các biện pháp kỹ thuật tác động đến sinh trưởng, phát triển của cà chua để xử lý kịp thời, hạn chế thấp nhất những rủi ro có thể xảy ra làm ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất.

Cà chua tập trung ở phần gốc dễ thu hoạch và cho năng suất chất lượng tốt hơn

Theo bà Bùi Thị Thu Phương, Tổ trưởng Tổ hợp tác Minh Phương Ban Mê cho biết, qua 3 năm phát triển nhân rộng từ thành công mô hình cà chua công nghệ cao được phối hợp Công ty TNHH Ban Mê Green Farm và Trạm khuyến nông thành phố Buôn Ma thuột đến nay đã liên kết mở rộng diện tích lên đến 11.500m² của 10 hộ nông dân, trồng tại các phường, xã của thành phố Buôn Ma Thuột. Hiện nay nhu cầu của khách hàng đối với sản lượng cà chua Nova sản xuất lại Buôn Ma Thuột tương đối cao, dự kiến cuối 2023 sẽ nâng diện tích nhân rộng mô hình cà chua Nova lên đến 15.000m² để có sản lượng cà chua tiếp tục phân phối theo nhu cầu của hệ thống nhà hàng, siêu thị, cửa hàng trái cây an toàn, các sạp chợ bán rau củ quả chất lượng và các cộng tác viên bán hàng online cho các tỉnh thành phía Bắc như Hà Nội, Hải Phòng, Bắc Ninh, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Lạng Sơn, Quảng Ninh, …phía Nam như Sài Gòn, Bình Dương, Bình Phước, Đồng Nai, Vũng Tàu, Cần Thơ, Đồng Tháp, Bạc Liêu… kể cả miền Trung như Nghệ An, Hà Tĩnh, Huế, Đà Nẵng, Bình Định, Phú Yên...

Hồ Thị Cẩm Lai