Sắp có siêu vaccine chống được mọi chủng cúm

Các nhà khoa học vừa thực hiện nghiên cứu mới, giúp nhân loại tiến gần hơn bao giờ hết với vaccine chống được mọi loại cúm.

Một công ty ở Mỹ vừa công bố đang tiến đến giai đoạn cuối cùng trong thử nghiệm vaccine chống mọi chủng cúm.

Trong một nghiên cứu mới vừa được công bố ngày 9/3, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra loại vaccine được gọi là Flu-v, chỉ tiêm một liều duy nhất có thể tạo ra các phản ứng miễn dịch với mọi chủng cúm. Thí nghiệm này chỉ mới được thực hiện trong một nhóm nhỏ gồm 175 tình nguyện viên.

Sau khi được thử nghiệm ở quy mô nhỏ, các nhà khoa học đánh giá Flu-v an toàn, có hiệu quả và cho biết đang tiếp tục đưa vaccine này vào giai đoạn thử nghiệm lâm sàng cuối cùng.

Tiến sĩ Amesh Adalja, chuyên ngành bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Johns Hopkins (Mỹ), cho biết: “Ý tưởng về một loại vaccine chống được mọi loại cúm đã xuất hiện từ lâu và thực tế người ta mong muốn có một thứ như vậy. Giờ đây, chúng tôi đã đến gần hơn bao giờ hết với loại ‘vaccine toàn năng’ này, dự kiến sẽ kết thúc quá trình nghiên cứu trong 5 năm tới”.

Vaccine cúm mùa mặc dù giúp chúng ta bảo vệ được tính mạng của mình nhưng nó không tối ưu. Tiến sĩ Adalja cho biết thêm, vào mỗi đợt cúm mới bắt đầu, chúng ta ngay lập tức phải tìm hiểu đặc tính của chủng cúm rồi bắt đầu nghiên cứu vaccine phòng ngừa trong khi thực tế virus đang lan rộng trong cộng đồng.

Quá trình sản xuất vaccine rất tốn kém và mất nhiều thời gian, bởi vì nó phải trải qua nhiều giai đoạn từ tìm hiểu, thử nghiệm đến được Tổ chức Y tế Thế giới công nhận. Vì vậy sẽ có một khoảng thời gian khá dài chúng ta không có vaccine phòng ngừa, hoặc thậm chí khi đợt dịch cúm qua đi chúng ta mới có được vaccine.

Việc thiếu vaccine vào cao điểm của đợt cúm dẫn đến dịch bệnh lan rộng, gây áp lực lên nền kinh tế hay thậm chí virus sẽ biến đổi ác tính hơn khiến giới khoa học và y tế phải gồng mình hơn nữa. Đứng trước những khó khăn này, vaccine ngừa mọi loại cúm là một cứu cánh tuyệt vời.

“Vaccine sản xuất theo đợt dịch phải mất rất nhiều thời gian và tiền của để tạo ra, vì thế nó đè nặng lên hệ thống y tế mỗi khi xuất hiện dịch cúm mới. Flu-v là một nhân tố đầy hứa hẹn bởi vì nó sẽ được sản xuất quanh năm và hầu như bất cứ lúc nào cũng có sẵn để tiêm ngừa cho mọi người”, bà Olga Pleguezuelos cho biết. Bà là đồng tác giả của nghiên cứu và cũng là Giám đốc khoa học tại Seek - công ty tài trợ một phần cho chương trình Flu-v.

Tại sao loại vaccine này có thể chống được mọi loại cúm? Theo lời của công ty giải thích, khi tiêm vaccine vào cơ thể người nó sẽ làm tăng kháng thể tự sản xuất từ đó có thể ngăn ngừa được sự tấn công của cúm. Cách làm này đã thành công trong 2 giai đoạn lâm sàng trước đó, nhưng để trả lời được vaccine này có ngăn được 100% các loại cúm hay không thì còn chờ vào giai đoạn lâm sàng cuối cùng.

“Mặc dù chúng tôi rất lạc quan vào kết quả nghiên cứu của mình và cho rằng mình đã bước đầu thành công. Tuy vậy, chúng tôi cần chờ xem kết quả từ giai đoạn lâm sàng thứ 3 trước khi có thể khẳng định được điều gì. Ở giai đoạn cuối cùng này, vaccine sẽ phát huy khả năng của nó liệu có thể chống lại được chủng cúm trong thực tế hay không”, tiến sĩ Adalja chia sẻ.

Pleguezuelos và các cộng sự rất tự tin vào dự án này và hy vọng nó sẽ mở ra một tương lai mới, giúp chính phủ các quốc gia có thể bảo vệ công dân của họ tốt hơn nhằm chống lại nhiều căn bệnh lây nhiễm, từ đó tập trung phát triển ngành y tế và sản xuất kinh tế.

Trước đây đã có nhiều dự án nghiên cứu về vaccine chống mọi chủng cúm nhưng chưa đi đến kết quả cuối cùng. Chẳng hạn Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Mỹ vào cuối năm 2019 vừa qua cũng bắt đầu thử nghiệm “vaccine ngừa bách bệnh” của họ trên người nhưng chưa kết luận.

Trước đó vào năm 2018, công ty tư nhân Vaccitech thuộc sở hữu của ĐH Oxford (Anh) cũng thông báo đang bắt đầu chương trình nghiên cứu vaccine ngừa mọi loại cúm với số tiền tài trợ nhận được lên đến 27,6 triệu USD từ các nhà đầu tư.

Vào cuối năm 2020 này, công ty BiondVax của Israel cũng tiến hành giai đoạn thứ 3 với vaccine M-001 của họ. Được biết dự án này kêu gọi đến 12.000 tình nguyện viên và kết quả của nghiên cứu sẽ sớm được công bố vào đầu năm sau.

Theo Khampha.vn