Tăng cường quản lý và khai thác dữ liệu Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo

Ngày 17/10/2025, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã chính thức ban hành Thông tư số 22/2025/TT-BKHCN quy định về thu thập, cập nhật, kết nối, chia sẻ, quản lý, khai thác và sử dụng dữ liệu trên Hệ thống thông tin quốc gia về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Thông tư số 22/2025/TT-BKHCN có hiệu lực thi hành kể từ ngày 17 tháng 10 năm 2025 (ảnh minh họa, nguồn: Bộ KH&CN)

Thông tư được ban hành trên cơ sở Luật Khoa học và công nghệ, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, Luật Giao dịch điện tử và các văn bản hướng dẫn thi hành của Chính phủ, nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý trong việc quản lý và khai thác dữ liệu khoa học – công nghệ quốc gia, đồng thời thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực KH&CN và đổi mới sáng tạo.

Phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng rõ ràng, toàn diện

Thông tư áp dụng đối với các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, tổ chức KH&CN, tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân có liên quan đến hoạt động thu thập, quản lý và khai thác dữ liệu trên Hệ thống. Tuy nhiên, những thông tin, tài liệu thuộc danh mục bí mật nhà nước sẽ không thuộc phạm vi điều chỉnh của Thông tư.

Đáng chú ý, Hệ thống thông tin quốc gia về KH&CN và đổi mới sáng tạo được xây dựng thống nhất trên phạm vi toàn quốc, có khả năng kết nối và chia sẻ dữ liệu theo thời gian thực, đảm bảo khả năng lưu trữ tập trung, an toàn và bảo mật. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong việc số hóa, tích hợp dữ liệu KH&CN từ trung ương đến địa phương.

Hệ thống tích hợp đa dạng dữ liệu chuyên ngành

Theo quy định, Hệ thống sẽ tích hợp các nhóm dữ liệu chính gồm: hoạt động khoa học và công nghệ; đổi mới sáng tạo; thống kê, đánh giá hoạt động KH&CN và đổi mới sáng tạo; sở hữu trí tuệ; tiêu chuẩn đo lường chất lượng; năng lượng nguyên tử, an toàn bức xạ và hạt nhân; cùng các thông tin liên quan khác. Dữ liệu được tổ chức thành các cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành, cơ sở dữ liệu phục vụ quản lý, dữ liệu mở, và các danh mục dùng chung.

Quy định kỹ thuật và chuẩn hóa dữ liệu

Thông tư quy định rõ yêu cầu đối với dữ liệu đầu vào: tổ chức, doanh nghiệp phải có mã số thuế; cá nhân phải có số định danh cá nhân trên VNeID. Dữ liệu được cập nhật tự động qua API hoặc nhập trực tiếp thông qua tài khoản người dùng – và người cung cấp sẽ chịu trách nhiệm pháp lý về độ chính xác và hợp pháp của thông tin.

Về mặt kỹ thuật, Thông tư quy định cụ thể các tiêu chuẩn và định dạng dữ liệu như: bảng mã phân loại lĩnh vực KH&CN, mã ngành kinh tế, phân loại quốc tế về sáng chế (IPC), chuẩn ký tự tiếng Việt (TCVN 6909:2001), cùng định dạng tài liệu mở như XML, JSON, RDF, siêu dữ liệu chuẩn Dublin Core, ISO 19115,… nhằm đảm bảo tính tương thích, đồng bộ và khả năng chia sẻ giữa các hệ thống.

Nguyên tắc kết nối và quyền khai thác dữ liệu minh bạch

Việc kết nối, chia sẻ và khai thác dữ liệu phải tuân thủ các quy định của pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân, an toàn thông tin, KH&CN và Khung kiến trúc Chính phủ số Việt Nam. Hệ thống phải được đảm bảo vận hành liên tục 24/7, có phương án sao lưu, phục hồi và bảo vệ dữ liệu.

Các cơ quan quản lý nhà nước có quyền khai thác toàn văn dữ liệu phục vụ công tác quản lý. Các tổ chức, cá nhân tham gia cung cấp dữ liệu được quyền trích xuất, khai thác dữ liệu của mình hoặc dữ liệu công khai theo quy định. Việc khai thác phải đúng mục đích, trong phạm vi được cấp quyền và tuân thủ các quy định về bản quyền, sở hữu trí tuệ.

Trách nhiệm tổ chức thực hiện được phân định rõ ràng

Bộ KH&CN là cơ quan chủ trì, chịu trách nhiệm xây dựng, quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì và nâng cấp Hệ thống; ban hành danh mục cơ sở dữ liệu chuyên ngành, dữ liệu mở và danh mục dùng chung; hướng dẫn kết nối giữa Hệ thống với các hệ thống thông tin khác và tổ chức đào tạo, tập huấn liên quan.

Các bộ, ngành, địa phương có trách nhiệm phối hợp cung cấp dữ liệu thuộc phạm vi quản lý, đảm bảo đầy đủ, chính xác, kịp thời; tích hợp dữ liệu về Hệ thống theo đúng quy định. Các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân liên quan có nghĩa vụ cung cấp, cập nhật, kiểm tra, sử dụng dữ liệu đúng mục đích, đảm bảo an toàn thông tin, bảo mật và bản quyền. Nghiêm cấm mọi hành vi làm sai lệch, phá hoại, tiết lộ hoặc sử dụng trái phép dữ liệu, gây ảnh hưởng đến lợi ích nhà nước hoặc quyền lợi hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác.

Thông tư số 22/2025/TT-BKHCN có hiệu lực thi hành kể từ ngày 17 tháng 10 năm 2025./.

Bá Thăng